“Dames en heren, mag ik een hartelijk applaus voor al onze schitterende communicantjes?” In de grote, ouderwetse kerk waarin we zitten zwelt een enorm applaus op, dat door de akoestiek bijna voelbaar wordt. Christian zit voor mij, op het uiteinde van een bank en vouwt zijn handen op karakteristieke wijze samen om ze in de mond te stoppen. Zijn lijfje trilt van alle aangespannen spieren. Maar zijn gezicht straalt puur geluk uit. Hij glundert en heeft een grijns van oor tot oor. Hij beseft dat het applaus voor hem is –onder andere, er zitten nog 29 andere communicantjes boven bij het altaar- en hij geniet, is trots. De hele dienst heb ik het droog kunnen houden, maar op dat gelukzalige moment schiet ik vol en veeg discreet een paar tranen weg. Dit. Hier hebben we het voor gedaan. Het was het toch waard. Christian heeft zijn eerste Heilige communie gedaan. En genoten.
De weg ernaartoe zat vol hobbels en bobbels. Twijfels of we juiste keuzes maakten. Ergens in het najaar van 2014 kwam het besef dat hij 8 jaar zou worden en dus, in principe, de communie zou kunnen gaan doen. Omdat hij gedoopt is en we een bewuste keuze hebben gemaakt om een katholieke opvoeding te geven, was het vanzelfsprekend dat we hem graag de communie wilden laten doen. Maar… hoe? Wat is haalbaar voor hem? Op ons verzoek kwam de kapelaan van onze parochie langs om de situatie te bespreken en daarnaast bleek er ook vanuit school de mogelijkheid om communie te doen. Onze eerste belangrijke keus: waar laten hem meedoen? Aanhaken bij –grotendeels- onbekende kinderen van SBO school, communielessen op school en dan aan de andere kant van de stad in een onbekende kerk ver van huis de communie doen? Of aanhaken bij –allemaal- onbekende kinderen van de basisscholen bij ons in de buurt, communielessen in onze ‘eigen’ kerk –waar hij ook gedoopt is- en dan communie doen in eigen parochie?
Onze voorkeur ging uit naar onze eigen parochie en we maakten afspraken met de kapelaan. Nee, hij zou niets voorlezen in de kerk. Ja, we wilden hem graag bij alle activiteiten 1-op-1 begeleiden, naast hem zitten, coachen. uitleggen, ondertitelen. Nee, hij ging niet meedoen aan knutselmiddagen, repeteren van liedjes of het ‘gezellige’ groepsuitje naar de kinderboerderij. Ja, we gingen proberen of hij mee kon doen met de ‘gewone’ lessen samen met de andere kinderen. En fijn, we konden ten alle tijden aangeven als we merkten dat het anders moest.
Ik vond het ontzettend spannend en was onder de indruk van het drukke voorbereidingsprogramma –ik heb zelf nooit communie gedaan en had eigenlijk ook weinig idee wat het precies inhield. Opa en oma kwamen structureel op de meiden letten en ik ging met Christian mee naar… alles. De eerste paar communielessen zaten we in een grote groep van rond de 20 kinderen en ik zat naast Christian. Fluisterde hem af en toe wat in, hield hem rustig, bood hem steun. Daarnaast keek ik mijn ogen uit. Ik had nog nooit zoveel 7- en 8-jarigen zonder beperking bij elkaar gezien en ik was gefascineerd hoe die praten, met elkaar omgingen. En hoe weinig ook zij van meneer kapelaan begrepen. Ik vond dit op een vreemde manier erg geruststellend. Ik had wel ingeschat dat de lessen –inhoudelijk gezien- voor Christian moeilijk te volgen zouden zijn, maar dat bleek voor verreweg het merendeel van de kinderen het geval te zijn. De dieper liggende lagen van het geloof, de symboliek, het ‘waarom’, blijken toch voor alle kinderen moeilijk te bevatten. Dit keer was zijn ‘anders’ zijn minder confronterend dan gedacht.
Er bleken al snel meerdere ‘zwakke’ kinderen in de groep te zitten, elk met zijn eigen problematiek, waardoor de groepslessen lastig waren. De kapelaan creëerde toen een klein klasje voor deze ‘speciale’ kinderen en dankbaar sloten Christian en ik hier bij aan. Minder kinderen, minder prikkels. Op zijn manier deed Christian zijn best, maar de voorbereidende lessen na school tussen 17:00-18:00 uur vielen hem wel zwaar. Soms kroop hij even op schoot, soms verschool hij zijn gezicht in mijn schouder of schoot, soms was hij mijlenver in zijn eigen wereldje en kreeg hij weinig mee van wat er gebeurde. De jonge kapelaan, hoewel ongetwijfeld beperkt in zijn ervaring met zulke kinderen, was begripvol en Christian had ook hem zo ingepakt met zijn stralende enthousiasme. “Meneer kapelaan? Ik wil een dansje laten zien! Meneer kapelaan, ik ken een liedje! Meneer kapelaan, ik kan heel goed bidden, ik kan het al uit mijn hoofd!”
De grote dag kwam in zicht. We streepten de dagen af op een aftelkalender en de spanning steeg. In de laatste les had Christian geleerd dat hij door de communie te doen de liefde van Jezus zou ontvangen in zijn hart. Door zijn neiging om zaken letterlijk op te vatten, zijn gebrekkige verbeelding, zorgde dit voor onrust. Wat ging een dode man precies doen met zijn hart!? Naar de kerk gaan –het huis van God- werd opeens heel spannend. “Mama, ik wil God niet zien, dat vind ik eng!” zei hij dan paniekerig. Ik probeerde hem te sussen: “God kun je niet zien, je kunt hem alleen maar voelen.” Dat hielp niet echt. Het enige voelen dat hij kent is –fysiek- aanraken en hij zag het ook helemaal niet zitten om God te moeten aaien. Oké, je kunt God ook niet aanraken, lieverd, echt er gaat niets engs gebeuren. Christian was er niet gerust op en de eerste middag dat we gingen oefenen in de kerk, de generale repetitie zeg maar, was een ramp. Complete paniek en veel, heel veel vreemde blikken van de andere kinderen.
Maar door nog een middag oefenen, een uitgebreide visualisatie en het vooruitzicht van cadeautjes had Christian er zin in op de dag zelf. Hij was helemaal trots op zijn stropdas en mooie kleren, poseerde genietend voor de foto’s en met zijn handje stevig in de mijne ondergingen we samen de gebeurtenis. Iedere stap liep ik naast hem en gaf hem veiligheid, duidelijkheid en steun, waardoor het voor hem mogelijk was om te genieten van alle aandacht. Een topdag, van grote emotionele waarde voor ons. Bij deze nog onze hartelijke dank voor alle begrip en alle ruimte die we hebben gekregen van alle andere ouders, de kapelaan, de kerkvrijwilligers. Bedankt dat Christian de communie kon doen. Op zijn manier.
autimama79 